Hoe vermijd ik MS-triggers?

Hoe kun je ‘MS-triggers’ vermijden?

Wat zijn ‘MS-triggers’?

Onder ‘MS-triggers’ verstaan we alle prikkels die symptomen van je ziekte verergeren of een terugval veroorzaken. Triggers zijn vaak te vermijden, maar dan moet je wel in staat zijn ze te herkennen. Daarna kun je proberen ze te omzeilen. Echter niet alle triggers zijn te voorkomen. Als vermijden van bepaalde triggers niet mogelijk is, probeer dan andere vormen van aanpak: zorg bijvoorbeeld voor een gezonde leefstijl, regelmatige lichaamsbeweging en een gezond dieet.

Niet iedereen die MS heeft, ervaart dezelfde triggers. Je kunt met triggers te maken krijgen die anderen ook ervaren, maar er zijn ook een aantal triggers die alleen bij jou voorkomen.

Na verloop van tijd zullen je arts of MS-verpleegkundige en jij in staat zijn de triggers die je symptomen verergeren te vast te stellen. Het is handig een dagboek van je klachten bij te houden waarin je noteert wanneer deze klachten optraden en waarmee je mee bezig was voordat ze optraden.

Hieronder vind je een lijstje met de meest voorkomende MS-triggers en tips hoe je deze kunt vermijden.

1. Stress

Horen dat je een chronische ziekte zoals MS hebt, kan een nieuwe bron van stress vormen. Maar er zijn ook andere bronnen, bijvoorbeeld je werk, persoonlijke relaties of financiële problemen die veel stress kunnen veroorzaken. Wanneer teveel stress optreedt, kunnen je MS-symptomen verslechteren.

Hoe is dit te vermijden?

Probeer problemen op je werk of in je relatie uit de weg te ruimen door met de ander in gesprek te gaan. Leg uit wat je dwars zit. Vertel hoe je je voelt. Zoek samen naar een oplossing.

Zorg voor een rustgevende, stress verminderende hobby, die je graag doet. Yoga, meditatie, en ademhalingsoefeningen zijn allemaal activiteiten die nuttig kunnen zijn om stress te verminderen en het risico dat je symptomen verergeren zullen voorkomen.

2. Warmte

Zonnewarmte, kunstmatig verwarmde sauna’s en bubbelbaden kunnen te intens zijn voor mensen met MS. Dit kan leiden tot een periode van verslechtering van symptomen.

Hoe is dit te voorkomen?

Verslechtering van je MS symptomen door warmte zijn tijdelijk! Dus als je gezellig naar de sauna wilt gaan, of een uurtje lekker op een terrasje van het zomerzonnetje wilt genieten: ga gerust je gang 😊! Als je daarna weer een koele omgeving opzoekt, verdwijnen de symptomen weer.

Zorg vooral thuis voor een koele omgeving en zet extra ventilatoren aan als dat nodig is. Ga op erg warme dagen bij voorkeur niet in de felle zon zitten, draag losse kleding met lichte kleuren en blijf zoveel mogelijk in de schaduw. Lees meer over hitte gevoeligheid bij MS.

3. Na de bevalling

Zwangere vrouwen met MS kunnen een terugval krijgen na de geboorte van hun baby. Feitelijk kan 20 tot 40 procent van de vrouwen een schubeen terugval in - of opflakkering van - MS. Een een periode met klachten, die ook wel aanval of exacerbatie wordt genoemd. Meer... krijgen vlak na de geboorte van hun kindje.

Hoe is dit te voorkomen?

Schubs na de geboorte van de baby zijn niet te vermijden. Je kunt echter wel stappen ondernemen om de ernst en de invloed ervan te beperken. Laat vrienden en familie in de periode na de bevalling je helpen met de zorg voor je pasgeboren kindje. Dat is niet alleen gezellig, maar het geeft jou ook de mogelijkheid even aan jezelf te denken en uit te rusten. Laat je maar lekker verwennen!

Nog even een belangrijk ‘weetje’ over het geven van borstvoeding:

Borstvoeding kan mogelijk een beschermend effect hebben tegen postpartum schubs, zo blijkt uit een klein onderzoek. Er is echter nog geen duidelijk bewijs geleverd. Maar als je ziekte remmende medicijnen (DMTs) gebruikt, ben je mogelijk niet in staat borstvoeding te geven. Bespreek met je verloskundige/gynaecoloog en neuroloog welke opties er zijn voor na de bevalling.

4. Ziek worden

Infecties kunnen MS-opflakkeringen (schubs) veroorzaken en als je MS hebt, loop je ook meer kans om bepaalde infecties te krijgen. Mensen met een verminderde blaasfunctie hebben bijvoorbeeld meer kans om infecties aan de urinewegen te ontwikkelen. Zo’n infectie kan jouw andere MS-symptomen verergeren. Een infectie als griep of zelfs een gewone verkoudheid kunnen MS symptomen eveneens verslechteren.

Hoe is dit te voorkomen?

Een gezonde leefstijl is een belangrijk onderdeel van de behandeling van MS. Bovendien voorkom je hiermee het optreden van andere ziektes en infecties. Was bij verkoudheid en in het griepseizoen altijd goed je handen. Kom niet in de buurt van mensen die ziek zijn als je een opflakkering hebt. Ga naar de dokter als je denkt dat je ziek wordt.

5. Bepaalde vaccins

In het algemeen zijn vaccins veilig – en aan te raden – voor mensen met MS. Sommige vaccins bevatten levende ziekteverwekkers en kunnen mogelijk symptomen verslechteren. Als je een terugval krijgt of bepaalde medicijnen gebruikt, kan je arts je aanraden een vaccinatie uit te stellen.

Hoe is dit te voorkomen?

Bespreek met je neuroloog alle vaccins die je overweegt. Sommige vaccins zoals de griepprik, zijn nuttig om een toekomstige opflakkering te voorkomen. Je arts kan je helpen bij het bepalen welk vaccin voor jou het meest veilig is.

Als je MS hebt en erover denkt ziekte remmende medicijnen (DMT’s = disease-modifying therapies) te gaan gebruiken, is het goed eerst reisvaccinaties te nemen, voor het geval dat je in de toekomst nog een verre reis wilt maken. Het is namelijk niet verstandig om tijdens gebruik van DMTs ook een reisvaccinatie te nemen. (Lees het informatieboekje op Toekomst met MS voor meer informatie over vaccins en MS).

6. Vitamine D tekort

Uit onderzoek blijkt dat mensen met een laag vitamine D-niveau vergeleken met mensen die het juiste niveau hebben, meer risico lopen op schubs of opflakkeringen. Er is steeds meer bewijs dat vitamine D bescherming biedt tegen het ontwikkelen van MS. Toch is er meer onderzoek nodig naar hoe deze vitamine het verloop van de ziekte beïnvloedt. Bekijk ook ons Vitamine D dossier.

Hoe is dit te voorkomen?

Om dit te voorkomen kan je arts met enige regelmaat je vitamine D- niveaus controleren. Voedingssupplementen, voedsel en veilig zonnen kan ook helpen. Zon is goed om je vitamine-D niveau op te peppen. Zorg dat je met je arts overlegt wat voor jou het veiligste voedingssupplement is voordat je er zelf op eigen gezag een gaat uitproberen.

7. Slaaptekort

Slaap is van vitaal belang voor je gezondheid. Je lichaam heeft slaap nodig om je hersenen en andere gebieden waar schade is opgetreden te herstellen. Als je niet genoeg slaapt, krijgt je lichaam deze rusttijd niet. Overmatige vermoeidheid kan een trigger vormen voor symptomen of deze verergeren.

MS kan er ook voor zorgen dat slapen lastiger wordt en minder rustgevend. Spierspasmen, pijn en tintelingen maken het soms moeilijk in slaap te vallen. Sommige gangbare MS-medicijnen kunnen eveneens je slaapcyclus onderbreken. Zij voorkomen dat je gaat slapen wanneer je je moe voelt.

Hoe is dit te voorkomen?

Ga bij je arts te rade als je slaapproblemen hebt. Slaap is van vitaal belang voor je algehele gezondheid. Voor je arts vormt het dus een belangrijk gebied voor behandeling en onderzoek. Zij kunnen andere aandoeningen uitsluiten en je tips geven hoe je met je vermoeidheid om kan gaan. Lees hier enkele tips voor een betere nachtrust.

8. Slechte voeding

Een gezond dieet en regelmatig bewegen kunnen je lange tijd helpen om opflakkeringen te vermijden en MS-symptomen te verlichten. Het is onwaarschijnlijk dat een dieet met veel bewerkte voedingsmiddelen je lichaam voorziet van de hoogwaardige voeding die het nodig heeft.

Hoe is dit te voorkomen?

Werk samen met een diëtist aan het ontwikkelen van een plan voor een gezond dieet dat je langere tijd blijft volgen. Richt je hierbij op goede eiwitbronnen, gezonde vetten en koolhydraten. Hoewel onderzoek nog niet duidelijk heeft aangetoond wat het beste dieet is voor mensen met MS, blijkt uit onderzoek wel dat gezonde voeding een positief effect kan hebben. Lees meer in de rubriek Leefstijl >> Voeding.

9. Roken

Sigaretten en andere tabaksproducten kunnen je symptomen verergeren en veroorzaken dat progressie sneller optreedt. Bovendien is roken een risicofactor voor een aantal medische aandoeningen die je algehele gezondheid kunnen verslechteren, zoals longaandoeningen of hartkwalen

Uit onderzoek is gebleken dat het roken gepaard gaat met ernstiger vormen van MS. Het kan ook invaliditeit en ziekte progressie versnellen.

Hoe is dit te voorkomen?

Ophouden met roken, zelfs na de diagnose, kan je MS-proces positief beïnvloeden. Bespreek met je arts welke effectieve opties er zijn om te stoppen met roken.

10. Bepaalde geneesmiddelen

Bepaalde geneesmiddelen kunnen je MS-symptomen verslechteren. Je neuroloog zal nauw met je andere artsen samenwerken om in de gaten te houden dat je geen medicijnen gebruikt die opflakkeringen kunnen triggeren. Tegelijkertijd kan je neuroloog nauwgezet in de gaten houden hoeveel medicijnen je in totaal gebruikt. Medicijnen kunnen op elkaar inwerken. Dat veroorzaakt mogelijk (extra) bijwerkingen. Deze bijwerkingen kunnen een trigger voor terugval bij MS vormen en de symptomen van de ziekte verergeren.

Hoe is dit te voorkomen?

Meld alle medicijnen die je gebruikt bij je arts, ook voedingssupplementen en vrij verkrijgbare medicijnen. Je arts kan je helpen je medicijnlijst te beperken tot de noodzakelijke medicijnen. Daarmee kun je problemen voorkomen.

11. Te snel stoppen met medicijnen

Soms kunnen MS-medicijnen bijwerkingen veroorzaken. Ook kunnen ze niet zo effectief lijken als je had gehoopt. Maar dat betekent niet dat je zomaar kan stoppen met het gebruik van de voorgeschreven medicijnen. Door te stoppen vergroot je het risico op terugval en opflakkeringen. Neem altijd eerst contact op met je arts om te overleggen!

Hoe is dit te voorkomen?

Stop niet met gebruiken van je medicijnen zonder met je arts hierover te hebben gesproken. Je staat er misschien niet bij stil, maar je behandelingen kunnen schade voorkomen, terugval tegengaan en de ontwikkeling van nieuwe laesies stoppen.

12. Teveel van jezelf vragen

Moeheid is een normaal symptoom van MS. Als je MS hebt en je dwingt jezelf constant om door te gaan zonder even te rusten of je overwerkt jezelf geestelijk of lichamelijk, dan kun je daarvan nare gevolgen ondervinden. Inspanning en moeheid kunnen een trigger vormen voor een terugval. Bovendien zorgen ze ervoor dat opflakkeringen langer aanhouden.

Hoe is dit te voorkomen?

Luister naar de signalen van je lichaam. Neem gas terug wanneer je je moe voelt. Ga rusten zolang als dat nodig is. Het uiterste van jezelf vergen maakt bemoeilijkt je herstel.

BELANGRIJK

Wanneer je MS hebt moet je mogelijk je leefstijl wat aanpassen om ervoor te zorgen dat je geen terugval krijgt en om je symptomen te verminderen. Sommige triggers kun je gemakkelijk voorkomen, maar andere kunnen meer inspanning vereisen. Ga met je arts praten wanneer je het moeilijk vindt goed met je MS-symptomen om te gaan.

Bron: healthline.com/multiple-sclerosis/triggers-to-avoid