Ontsteking in de hersenen bij MS in beeld

Promotie Marloes Hagens: Ontsteking in de hersenen bij MS in beeld

Bij het stellen van de diagnose MS en bij het volgen van patiënten, zijn MRI-scans van de hersenen en het ruggenmerg onmisbaar. Helaas kunnen we niet alle ontstekingsprocessen in de hersenen afbeelden met een standaard MRI-scan. Marloes Hagens vond dat hoge veldsterkte MRI net zo goed is als standaard MRI en dat PET-scans een belangrijke toevoeging zijn om het verloop van de ziekte te kunnen voorspellen. 

• Promovendus: Marloes Hagens
• Promotiedatum: 6 december 2019
• Titel proefschrift: Novel imaging markers for neuroinflammation in MS
• Promotoren: prof.dr. B.M.J. Uitdehaag en prof.dr. F. Barkhof
• Copromotoren: prof.dr. J. Killestein en prof.dr. B.N.M. vab Berckel

Samenvatting proefschrift:

Standaard MRI scanners hebben een magneetveld met een sterkte van 1.5 Tesla. Veel ziekenhuizen beschikken inmiddels ook over een hoge veldsterkte MRI-scanner van 3 Tesla. De MRI-studies waarop de huidige protocollen en richtlijnen gebaseerd zijn, zijn voornamelijk gedaan met 1.5 Tesla scanners.

In een studie uitgevoerd in zes verschillende ziekenhuizen in Europa verbonden aan het MAGNIMS netwerk, tonen Marloes Hagens en collega’s aan, dat voor het stellen van de diagnose MS het niet uitmaakt of er een 1.5 of 3 Tesla scanner wordt gebruikt. Er worden wel meer MS-laesies gezien op een 3 Tesla scanner, maar hierdoor wordt niet vaker de diagnose MS gesteld. Omdat er wel een verschil is in het aantal gevonden laesies, is het bij een controle scan wel belangrijk rekening te houden met het verschil in veldsterkte van de MRI scanners.

Naast MRI is er een nieuwe techniek om de hersenen van MS patiënten af te beelden: Positron Emissie Tomografie (PETPositronemissietomografie (PET) is een beeldvormende techniek waarbij een radioactief isotoop (een radionuclide) wordt toegediend aan een patiënt. Meer...). Waar MRI gebruik maakt van magneten, werkt PET met een hele kleine hoeveelheid radioactiviteit. Deze radioactiviteit wordt via een infuus toegediend. De radioactieve stofEen in de biochemie vóórkomende natuurlijke en scherp te onderkennen en te beschrijven chemische stof, bijvoorbeeld het aminozuur alanine (C3NO2H8), glucose (C6O6H12) als bestanddeel van glycogeen enz. enz. Meer... is gekoppeld aan een eiwiteen chemische stof, die is opgebouwd uit een aaneenschakeling van kleine moleculen (aminozuren. Die bevatten als kenmerk alle stikstof. Van die aminozuren zijn er 20 verschillende. De volgorde waarin ze aan elkaar geknoopt worden is geregeld vanuit de kernen van de cellen volgens een daarin opgeslagen vaste volgorde van 4 stoffen, de 'basen'. De volgorde waarin de basen aan elkaar geknoopt zijn is dus bepalend voor de samenstelling van een eiwit. Zo'n streng basen vormt samen een molecuul DNA. Het bevindt zich in één van de kernlissen in de kern -zie chromosomen. Een hoofdtaak van eiwitten is het regelen van de stofwisseling - zie enzymen. Eiwitten kunnen ook dienen als bouwmateriaal voor het lichaam. Ze maken dan onderdeel uit van de stofwisseling. Meer... dat bindt aan een receptor op cellen van interesse. Zo kan je precies detecteren waar deze cellen zich bevinden.

Hagens heeft verschillende eiwitten getest om speciale ontstekingscellen, microglia, in de hersenen van mensen met MS te detecteren. Uit het onderzoek blijkt dat er met een PET-scan meer ontstekingen kunnen worden afgebeeld dan met een MRI-scan. Dit gaat vooral om de ontstekingsprocessen in de hersengebieden die er op een MRI-scan normaal uitzien. In een vervolgstudies kan worden onderzocht hoe PET-scans gebruikt kunnen worden voor de individuele patiënt, voor het vroeg stellen van de diagnose MS, het voorspellen van het verloop van de ziekte en het evalueren van de effectiviteit van een behandeling.

Bron: hwww.vumc.nl/nieuws/nieuwsdetail/ontsteking-in-de-hersenen-bij-ms-in-beeld.htm