Retrovirus bestrijden bij progressieve MS

Wetenschappers uit Zwitserland beschrijven een antilichaam als medicijn tegen eiwitten die een rol zouden kunnen spelen bij de beschadiging van het zenuwstelsel, vooral bij de progressieve vormen van MS. Hiermee willen zij uiteindelijk een meer op maat gemaakte aanpak van (progressieve) MS bereiken.

Het genetische materiaal van de mens bestaat voor ongeveer 8% uit Humane Endogene Retrovirussen (HERV’s). Dit zijn virussen die door overerving generaties lang in de genen blijven bestaan. Deze virussen komen vaak niet of nauwelijks tot uiting, maar sommige virussen komen bij bepaalde ziekten wel tot uiting. Dit betekent dat onder invloed van zo een virus eiwitten worden aangemaakt. Die eiwitten zijn dan dus verhoogd in het bloed aanwezig.

Bij MS-patiënten komt zo een eiwiteen chemische stof, die is opgebouwd uit een aaneenschakeling van kleine moleculen (aminozuren. Die bevatten als kenmerk alle stikstof. Van die aminozuren zijn er 20 verschillende. De volgorde waarin ze aan elkaar geknoopt worden is geregeld vanuit de kernen van de cellen volgens een daarin opgeslagen vaste volgorde van 4 stoffen, de 'basen'. De volgorde waarin de basen aan elkaar geknoopt zijn is dus bepalend voor de samenstelling van een eiwit. Zo'n streng basen vormt samen een molecuul DNA. Het bevindt zich in één van de kernlissen in de kern -zie chromosomen. Een hoofdtaak van eiwitten is het regelen van de stofwisseling - zie enzymen. Eiwitten kunnen ook dienen als bouwmateriaal voor het lichaam. Ze maken dan onderdeel uit van de stofwisseling. Meer... voor in het bloed en in actieve laesies in de hersenen: het MS-gerelateerde retrovirus envelop-eiwit (MSRV-env). Dit eiwit bevat ontstekingsbevorderende en myeline-beschadigende eigenschappen.

De ziekmakende eigenschappen van het MSRV-env eiwit maakt dit eiwit tot een relevant doelwit voor nieuwe MS-medicijnen. Het is met name interessant om hiermee te proberen de beschadiging van het zenuwstelsel (neurodegeneratieverval van zenuwweefsel Meer...) te voorkomen. Neurodegeneratie is een proces dat vooral voorkomt bij de progressieve vormen van MS.

Om dit ziekmakende eiwit te neutraliseren, is een monoklonaal antilichaam (type immunoglobulineImmunoglobuline A (IgA) en B (IgB) zijn bepaalde vormen van antistoffen/-lichamen. IgG komt vaker voor in het bloed dan IgA (70-80% van alle antistoffen, vergeleken met 15% IgA) en vormt de basis van lange termijn bescherming tegen micro organismen, evenals de basis voor vaccinaties. IgA is vooral betrokken bij bescherming van de slijmvliezen. Meer... G4), genaamd GNbAC1, ontwikkeld. Dit neutraliseren is al gelukt in laboratoriumomstandigheden (‘in vitro’) en in muizen met nagebootste MS. GNbAC1 is nu in fase II van klinische ontwikkeling. In deze onderzoeksfase krijgt een kleine groep patiënten het antilichaam toegediend.

In het bloed en in het hersenvocht van MS-patiënten komen stoffen als MSRV-env en MSRV-polymerase voor. De aanwezigheid van deze stoffen zou een voorspellende waarde kunnen hebben voor het beloop van MS op de langere termijn. Behandeling met het antilichaam GNbAC1 kan de concentratie van deze stoffen doen dalen. Bij MS-patiënten die natalizumab (Tysabri) of interferon-β gebruiken, daalt de concentratie van deze stoffen ook.

Het antilichaam GNbAC1 zou een specifieke behandeling voor MS kunnen zijn, die de oorzaak van de ziekte aanpakt, met name bij de progressieve vormen van MS. De stoffen MSRV-env en MSRV-polymerase kunnen wellicht gebruikt worden om tests te ontwikkelen voor een persoonsgerichte aanpak van MS.

Bron:
Curtin F, Perron H, Faucard R, Porchet H, Lang AB – GeNeuro SA, Geneva, Switzerland; Division of Clinical Pharmacology and Toxicology Division, Geneva University Hospital, Geneva, Switzerland, Department of Pharmacology, Faculty of Health Sciences, University of Pretoria, Pretoria, South Africa.
Molecular Diagnosis & Therapy 2015 Sep 16. [Epub ahead of print]

Samenvatting: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26376649