Ozanimod veilig en effectief

Ozanimod veilig en effectief

De RADIANCE-studie fase 3 toont aan dat Ozanimod effectiever en veiliger is dan interferon beta-1a (Avonex) en goed wordt verdragen.  

Doel van het onderzoek

Een groep internationale neurowetenschappers heeft onderzoek verricht naar de veiligheid en effectiviteit van ozanimod om na te gaan of dit middel vergeleken met interferon beta-1a, geschikt is als eerstelijns therapie voor mensen met RMS.

Werking van Ozanimod

Ozanimod is een sfingosine-1 fosfaat receptor (S1PR) modulator. Een S1PR is een soort eiwiteen chemische stof, die is opgebouwd uit een aaneenschakeling van kleine moleculen (aminozuren. Die bevatten als kenmerk alle stikstof. Van die aminozuren zijn er 20 verschillende. De volgorde waarin ze aan elkaar geknoopt worden is geregeld vanuit de kernen van de cellen volgens een daarin opgeslagen vaste volgorde van 4 stoffen, de 'basen'. De volgorde waarin de basen aan elkaar geknoopt zijn is dus bepalend voor de samenstelling van een eiwit. Zo'n streng basen vormt samen een molecuul DNA. Het bevindt zich in één van de kernlissen in de kern -zie chromosomen. Een hoofdtaak van eiwitten is het regelen van de stofwisseling - zie enzymen. Eiwitten kunnen ook dienen als bouwmateriaal voor het lichaam. Ze maken dan onderdeel uit van de stofwisseling. Meer... aan de oppervlakte van lymfocyten. De lymfocyten hebben dit S1PR nodig om de lymfeklieren te kunnen verlaten en de bloedbaan binnen te dringen. Ozanimod blokkeert de functie van deze receptoren waardoor de lymfocyten in de lymfeklieren moeten blijven en dus hersenen en ruggenmerg niet kunnen bereiken. Het aantal lymfocyten in het CZS vermindert hierdoor en dit heeft tot gevolg dat ontstekingen en schade aan de zenuwcellen worden beperkt.

Het onderzoek

De RADIANCE fase 3 studie duurde 2 jaar. Het was een gerandomiseerd, dubbelblind, placeboBlindpreparaat, pseudo-geneesmiddel zonder farmacologische werking. Een placebo wordt gebruikt in dubbelblinde klinische studies (zie ook in deze woordenlijst). Bij placebo-gecontroleerde geneesmiddelenstudies wordt het te testen middel vergeleken met een placebo om te corrigeren voor eventuele positieve effecten die het gevolg zijn van de verwachting van de deelnemers en artsen Meer... gecontroleerd onderzoek dat in 147 medische centra en klinische praktijken werd uitgevoerd in 21 landen, bij mensen met bewezen RMS.

De 1313 deelnemers werden via een IVR-systeem (Interactieve Voice Response) willekeurig ingedeeld bij een van de volgende drie groepen:
1) dagelijks oraal 1,0 mg ozanimod of
2) dagelijks oraal 0,5 mg ozanimod of
3) wekelijks intramusculair een injectie interferon beta-1a 30 µg, gedurende 2 jaar.
Deelnemers, onderzoekers en studiemedewerkers wisten niet bij welke groep zij zouden worden ingedeeld.

Het primaire doel was het jaarlijkse terugvalpercentage (ARR) over 24 maanden te beperken. De primaire analyse werd verricht om alle deelnemers die een studiemedicijn hadden gekregen te behandelen en de veiligheid werd beoordeeld bij alle willekeurig aangewezen deelnemers die een studiemedicijn hadden gekregen en waren gegroepeerd op basis van de hoogste dosis die zij hadden gekregen.

Bevindingen

Vergeleken met interferon beta-1a beperkten beide doses ozanimod significant meer het aantal relapsen.  Bovendien werd op MRI een vermindering van ziekteactiviteit en van hersenatrofie gezien.
De studie toonde ook aan dat bij ozanimod veel minder bijwerkingen optraden dan bij interferon beta-1a. Het aantal bijwerkingen in de groep interferon beta-1a dat staken van de behandeling tot gevolg had, lag hoger dan in de groep ozanimod.
Het percentage infecties en ernstige bijwerkingen was in beide groepen gelijk.
Er waren geen gevallen bekend van ozanimod gerelateerde symptomatische verlaging van de hartslag. Evenmin zijn gevallen van tweede- of derdegraads hartritmestoornissen gemeld.
Deze bevindingen vormden de basis voor een aanvraag bij de Amerikaanse FDA voor goedkeuring van ozanimod als behandeling voor mensen met RMS.

Conclusie

Uit deze studie blijkt dat ozanimod de ziekteactiviteit van mensen met RMS kan beperken, goed wordt verdragen en, vergeleken met intramusculaire interferon beta-1a-injecties, het aantal relapsen significant verlaagt. Op grond van deze bevindingen kan worden gezegd dat ozanimod als een effectieve en veilige therapie voor mensen met RMS kan worden beschouwd.

Bron: Cohen JA et all,
Lancet Neurol. 2019 Sep 3, [Epub ahead of print]

Samenvatting: www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31492652