Na onderbreken Tysabri vaak schubs

Een derde deel van Tysabrigebruikers die stoppen met dat medicijn heeft  kans om kort daarna een schubeen terugval in - of opflakkering van - MS. Een een periode met klachten, die ook wel aanval of exacerbatie wordt genoemd. Meer... te krijgen. Bij mensen met secundair progressieve MS kan de schub zelfs heftig zijn. Onderzoekers adviseren daarom om patiënten tijdens een onderbreking vaker te controleren.

Hoewel het procentueel van alle gebruikers maar weinig mensen zijn, hebben ongeveer vijftig mensen met MS tijdens behandeling met Tysabri de ernstige ziekte progressieve multifocale leukoencelophalopathie (PMLProgressieve multifocale leuko-encefalopathie (PML) is een ernstige demyeliniserende aandoening van het centrale zenuwstelsel, die irreversibele hersenschade kan veroorzaken. Meer...) gekregen.. Zij waren minstens een jaar behandeld. Er zijn aanwijzingen dat het risico van het krijgen van PML hoger is naarmate je het medicijn langer gebruikt. Daarom overwegen artsen de laatste tijd om de Tysabribehandeling af en toe te onderbreken om zo het immuunsysteem de kans te geven zich tot de situatie vóór de behandeling te herstellen.

Onderzoekers van de Harvard Universiteit in Boston in de Verenigde Staten lieten mensen met MS drie tot vier maanden stoppen met het medicijn. De onderzoekers kozen deze periode omdat uit eerder onderzoek bekend is dat Tysabri tot twee maanden na toediening doorwerkt. Verder hadden ze aanwijzingen dat pas na meer dan vier maanden onderbreking de schubs terugkeren.

Het ging om 32 mensen waarvan 24 de schubvorm van MS (RRMSRelapsing Remitting Multiple Sclerose (RRMS) is een vorm van MS, waarbij perioden met klachten worden afgewisseld door perioden van geheel of gedeeltelijk herstel. Meer...) en 8 de secundair progressieve vorm van MS (SPMSSecundair Progressieve MS (SPMS) Vorm van MS waarin (bijna) geen aanvallen meer voorkomen, maar lichaamsfuncties wél beschadigd kunnen raken. Meer...) hadden. Het universitair ziekenhuis behandelde hen en zij kregen minimaal twaalf keer achter elkaar een Tysabri-infuus. Tijdens de onderbreking kregen ze geen vervangende MS-therapie behalve een methylprednisolonkuur tijdens het doormaken van een schub.

Het gevolg van de onderbreking was dat ruim een derde deel van zowel de RRMS- als de SPMS-patiënten een schub en een of meer nieuwe laesies kreeg. Dat stelden de artsen vooral vast bij de jongere deelnemers, die korter behandeld waren met Tysabri. De schubs waren met name ernstig bij de mensen met SPMS die vóór de therapie de ernstigste ontstekingen vertoonden op de MRI. Bij hen waren veel nieuwe laesies ontstaan door het weer op snelheid komende immuunsysteem.

De onderzoekers denken dat de heftige schubs plaatsvinden omdat tijdens het Tysabri-gebruik bepaalde processen die een rol spelen bij MS, zoals de vorming van myeline-antigenen en de activering van T-cellen doorgaan. Tysabri verhindert dat geactiveerde T-cellen via de bloed-hersenbarriëre de hersenen binnendringen. Door het stoppen met Tysabri kan de overmaat geactiveerde T-cellen die ondertussen gevormd is weer door de bloed-hersenbarriëre en veroorzaakt daar meerdere ontstekingen.

Vooral vanwege de ernstige schubs vinden de onderzoekers dat onderzoekers snel plannen moeten bedenken om de kans op een schub na het stoppen met Tysabri zo klein mogelijk te maken. Artsen zouden bijvoorbeeld regelmatig een MRI-scan van de patiënt kunnen maken.

Bron: Miravalle A, Jensen R, Kinkel R.P – University of Colorado, Denver, USA, University of Copenhagen, Glostrup, Denmark, Beth Israel Deaconess Medical Center, Harvard Medical School, Boston, USA.
Archives of Neurology 2010 Oct.11(published online)

Samenvatting