MS en insulineresistentie

MS en insulineresistentie

InsulineresistentieBij insulineresistentie zijn bepaalde cellen ongevoelig geworden voor het hormoon insuline, waardoor zij niet meer goed in staat zijn om glucose (energie) op te nemen. Het gevolg is een energietekort in de cellen die insulineresistent zijn geworden. Insulineresistentie kan bijvoorbeeld optreden in de lever, bepaalde hersenengebieden, spieren en in vetweefsel. Als deze organen langdurig insulineresistent worden, ontstaat er een chronisch energietekort. De organen krijgen als het ware minder brandstof, waardoor ze minder goed kunnen functioneren. Als gevolg kunnen er verschillende symptomen ontstaan. Meer...¹ komt meer voor bij mensen met MS en er is een sterk verband tussen een verminderd glucosemetabolisme en invaliditeit.

Meer onderzoek is nodig om te bevestigen dat mensen met MS een significant hoger risico hebben op een verstoord glucosemetabolisme. Ook is nader onderzoek nodig om te bepalen of het standaard uitvoeren van een orale glucosetolerantietestMet een glucosetolerantietest wordt nagegaan of het lichaam glucose in voldoende mate kan omzetten. Voor een goede gezondheid is het belangrijk dat de hoeveelheid glucose in het bloed, oftewel het bloedsuikergehalte, niet te veel varieert. Bij sterke schommelingen in het bloedsuikergehalte kan er sprake zijn van diabetes. Met een orale glucosetolerantietest wordt onderzocht wat er met uw bloedsuikergehalte gebeurt na inname van een suikerhoudend drankje. Meer...² (OGTT) kan bijdragen aan betere en meer specifieke zorg voor iemand met MS.

Uit onderzoek is gebleken dat mensen met MS een hoger risico hebben op hart- en vaataandoeningen, TIA (Transient Ischemic Attack is een tijdelijke afsluiting van een bloedvat in de hersenen. De afsluiting wordt veroorzaakt door een bloedprop) en hartfalen in vergelijking met gezonde mensen. Het is op dit moment echter onduidelijk of dit verhoogde risico is gerelateerd aan het feit dat mensen met MS een grotere kans hebben hypertensie (hoge bloeddruk), dyslipidemieMet dyslipidemie wordt een verstoorde verhouding van vetstoffen (cholesterol) in het bloed bedoeld. Bij dyslipidemie zijn het totaalcholesterol en/ of het LDL-cholesterol en/ of de triglyceriden verhoogd en/ of is er sprake van een verlaagd gehalte van het HDL-cholesterol. Dyslipidemie is vaak een voorbode van hart- en vaatziekten en diabetes type-2. Mannen en vrouwen hebben even veel kans op het krijgen van dyslipidemie. Meer...³, zwaarlijvigheid, veranderingen in de lichaamssamenstelling of type 2 diabetes te ontwikkelen.

Er is ondertussen wel bekend dat adipositasBij adipositas of vetlijvigheid is er sprake van een duidelijke en abnormale toename van het vetweefsel. Bij gezonde jonge mannen is het normale vetgehalte ongeveer 12%, bij vrouwen ongeveer 26% van het lichaamsgewicht. Meer...⁴ en insulineresistentie de basis vormen voor het ontstaan van atherosclerose ⁵ maar er is weinig bekend over een mogelijke relatie met ziekteprogressie en invaliditeit bij mensen met MS. Ook is, tot nu toe, het voorkomen van insulineresistentie bij mensen met MS niet vastgesteld.

Onderzoek

In dit onderzoek is gekeken naar de aanwezigheid en invloed van insulineresistentie en dyslipidemie op invaliditeit en progressie bij een groep van 78 mensen met MS in vergelijking met 26 gezonde controle personen.

Invaliditeit en progressie zijn geëvalueerd met behulp van de Expanded Disability Status Scale score ( EDSSExpanded Disability Status Scale (EDSS) is een veelgebruikte score, gebaseerd op neurologisch onderzoek, die de actuele stoornissen en beperkingen bij iemand met MS aangeeft. Daarbij geldt dat hoe hoger de score komt, des te slechter het met de patiënt gaat. Meer... )-score, de progressie-index ( PIDe progressie-index (PI) is de EDSS (deze score is een maat voor invaliditeit) gedeeld door de duur van de ziekte. Meer... )⁶ en de multiple sclerose severity score ( MSSS ). Verder hebben alle deelnemers een orale glucosetolerantietest gedaan en is bij iedereen het lipidenprofiel bepaald. Bij een lipidenprofiel wordt het gehalte aan LDL-cholesterol, HDL-cholesterol en triglyceriden gemeten.

Resultaten

Bij 64.1% van de mensen met MS is insulineresistentie vastgesteld terwijl dat slechts bij 30.8% van de gezonde controle personen is gezien. Ook is bij mensen met MS het lipidenprofiel significant vaker afwijkend in vergelijking met de mensen in de gezonde controle groep. Bovendien is er een relatie aangetoond tussen een gestoord glucosemetabolisme en invaliditeit (bepaald op basis van MSSS) bij mensen met MS.

1. Insulineresistentie Bij insulineresistentie zijn bepaalde cellen ongevoelig geworden voor het hormoon insuline, waardoor zij niet meer goed in staat zijn om glucose (energie) op te nemen. Het gevolg is een energietekort in de cellen die insulineresistent zijn geworden. Insulineresistentie kan bijvoorbeeld optreden in de lever, bepaalde hersenengebieden, spieren en in vetweefsel. Als deze organen langdurig insulineresistent worden, ontstaat er een chronisch energietekort. De organen krijgen als het ware minder brandstof, waardoor ze minder goed kunnen functioneren. Als gevolg kunnen er verschillende symptomen ontstaan.
2. Glucosetolerantietest Met een glucosetolerantietest wordt nagegaan of het lichaam glucose in voldoende mate kan omzetten. Voor een goede gezondheid is het belangrijk dat de hoeveelheid glucose in het bloed, oftewel het bloedsuikergehalte, niet te veel varieert. Bij sterke schommelingen in het bloedsuikergehalte kan er sprake zijn van diabetes. Met een orale glucosetolerantietest wordt onderzocht wat er met uw bloedsuikergehalte gebeurt na inname van een suikerhoudend drankje.
3. Dyslipidemie Met dyslipidemie wordt een verstoorde verhouding van vetstoffen (cholesterol) in het bloed bedoeld. Bij dyslipidemie zijn het totaalcholesterol en/ of het LDL-cholesterol en/ of de triglyceriden verhoogd en/ of is er sprake van een verlaagd gehalte van het HDL-cholesterol. Dyslipidemie is vaak een voorbode van hart- en vaatziekten en diabetes type-2. Mannen en vrouwen hebben even veel kans op het krijgen van dyslipidemie.
4. Adipositas Bij adipositas of vetlijvigheid is er sprake van een duidelijke en abnormale toename van het vetweefsel. Bij gezonde jonge mannen is het normale vetgehalte ongeveer 12%, bij vrouwen ongeveer 26% van het lichaamsgewicht.
5. AtheroscleroseVorm van aderverkalking, al komt het niet door kalk maar door vet. Als er veel vetdeeltjes in het bloed zitten, zoals cholesterol, kunnen die blijven plakken aan de binnenkant van de grote bloedvaten. Meer... Atherosclerose is een vorm van aderverkalking, al komt het niet door kalk maar door vet. Als er veel vetdeeltjes in het bloed zitten, zoals cholesterol, kunnen die blijven plakken aan de binnenkant van de grote bloedvaten.
6. Progressie-index (PI) De progressie-index is de EDSS (deze score is een maat voor invaliditeit) gedeeld door de duur van de ziekte.

Bron: Gorica Maric et al;  DOI: 10.1016/j.msard.2020.102536
Mult Scler Relat Disord. 2020 Sep 28; 46

Samenvatting: pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33022588