
Elfi naar de paralympics
Het jaar 2019 staat voor MS Vereniging Nederland in het teken van Bewegen & mobiliteit. Als je MS hebt, is het verstandig zo lang mogelijk fysiek actief te blijven. Het zorgt ervoor dat je langer op een bepaald niveau kunt blijven functioneren en je conditie blijft goed.
Door: Ellemieke de Wolf

Behalve verstandig, is bewegen ook heel leuk, zo blijkt uit het verhaal van MS-coach Elfi de Jong die als para-roeier traint voor de Paralympics in Tokio in 2020.
Maar vóór het zover is, moet er nog heel wat worden getraind. Elfi traint vier tot vijf keer per week, twee keer met haar teamleden in Amersfoort, en nog twee tot drie keer bij haar eigen vereniging in Utrecht. ‘En om in balans te blijven, ga ik ook één keer in de week naar yoga’, vertelt Elfi.
Is dat niet veel te veel voor iemand met MS?
Elfi: ‘Juist als je denkt dat je het niet kan, moet je bewegen. Als je ziek bent heb je geen zin, want dan ben je moe en heb je misschien pijn. Door de vermoeidheid heb ik dan absoluut geen zin om te gaan sporten (vooral aan het eind van de dag en ’s avonds). Dan zet ik mij er toch toe en ga ik wel. Ik krijg er heel veel energie van. Door het bewegen, door het buiten zijn en door het samen een doel hebben. Dat motiveert mij enorm.
Vroeger was het advies aan mensen met MS: ga maar liggen, dan komt het vast goed. Bizar, want een mens moet in beweging zijn, je lichaamsvloeistoffen moeten blijven stromen.
De lichamelijke vermoeidheid die ik voel na een training is heel anders dan de MS-vermoeidheid. Van MS-vermoeidheid heb ik nu veel minder last omdat ik zo gefocust ben. Ik ben wel eens doodop; soms van het een op het andere moment kán ik niet meer. Als ik ga zitten en thuis ben. Maar niet als ik aan het sporten ben.
Iedereen kan roeien, omdat het een sport is waarbij je je hele lichaam gebruikt. Als je je benen niet kunt gebruiken of krachtverlies in je arm hebt, kun je ook roeien. Bij elke roeivereniging zie je mensen van 80, 85 jaar die nog steeds elke week roeien. Op mijn club zijn meerdere mensen met zichthandicaps en nog een meisje met MS.’
Hoe lang roei je al?
Elfi: ‘Tijdens mijn studententijd in Maastricht heb ik vijf jaar geroeid. Toen ik na mijn studie naar Utrecht verhuisde kwam het er een aantal jaren niet van. Ik trouwde, kreeg kinderen en 13 jaar geleden de diagnose MS. Toen mijn dochter op elfjarige leeftijd wilde gaan roeien, begon het bij mij ook weer te kriebelen. Vier jaar geleden ben ik weer lid van een roeivereniging geworden en begonnen als recreant. Daar merkte ik weer hoe fijn ik het vind om buiten te bewegen!’
Paralympische classificatie
Vorig jaar kwam ik via een Facebook-groep voor mensen met MS in contact met een para-roeier. Hij vroeg of ik een para-classificatie had, en omdat ik wel zin had om wedstrijden te gaan roeien, heb ik me laten classificeren bij de roeibond. Er worden dan allerlei bewegingstesten bij je afgenomen; ze kijken hoever je kunt buigen, hoe snel je met je armen en benen kunt bewegen.
Door mijn MS zit daar bij mij wat vertraging in. Zo kreeg ik de classificatie PR3, hetgeen inhoudt dat je een fysieke beperking hebt maar wel met je benen, rug en armen kunt roeien.
De lichamelijke vermoeidheid die ik voel na een training is heel anders dan de MS-vermoeidheid.”
—Elfi
Ik zit in een ‘mixed vier met stuur’ boot; dit houdt in dat er twee heren en twee dames in de boot zitten. Vanaf januari trainen we met een eigen boot op de Bosbaan in Amsterdam. Daar heb ik verschrikkelijk veel zin in.

Binnenkort krijgen we ook de outfit van de bond, zodat ook zichtbaar is dat we in training zijn vanuit de Koninklijke Nederlandse Roeibond. Overigens zijn we nog niet geselecteerd, daarvoor moeten we een aantal wedstrijden roeien tegen andere landen. In Nederland is er namelijk geen concurrentie…’
Tip
Als je gaat sporten is het niet erg om af en toe je grens op te zoeken. Wel kan het zijn dat je daarna vermoeider bent en tijdelijk wat meer klachten ervaart. Het is verstandig om hiervan te herstellen voordat je weer gaat sporten, omdat je anders jezelf overbelast.
MS-coach
Elfi de Jong is ook MS-coach bij de MS Vereniging. Naast de telefonische spreekuren die al langer bestonden, beantwoorden de coaches werkgerelateerde vragen nu ook via het Forum van MSweb.
Zij beantwoorden vragen over werk en MS in de breedste zin van het woord. Denk hierbij aan onderwerpen zoals: mensen de weg wijzen / op weg helpen in de combinatie MS en werk, informatie over welke wegen je kunt bewandelen om antwoord te krijgen op vragen met betrekking tot werk. Wat vertel ik, vertel ik het wel/niet en aan wie?), hoe ga ik om met mijn diagnose in relatie tot werk, wat gebeurt er als ik langdurig uitval, wat is de rol van het UWV, wat zijn mijn rechten en plichten, hoe kan ik het beste re-integreren, etcetera.
Naast dat de MS-coaches zelf veel kennis hebben, kunnen zij je indien nodig doorverwijzen naar (voor jou) relevante organisaties die gepaste hulp kunnen geven.
Je mag alles vragen met betrekking tot betaald en onbetaald werk en de wet en regelgeving die hier mee samenhangt, maar houdt er rekening mee dat de MS-coach niet beschikt over persoonlijke dossierkennis. Daardoor kan hij/zij wellicht je vraag niet (direct) volledig beantwoorden.
Eerder verschenen in MSzien 2019, nr. 1
Dit bericht heeft 0 reacties