Goede voeding

Goede voeding, een boost voor je immuunsysteem

In het kader van het jaarthema van MS vereniging Nederland “Leefstijl” werd op zaterdag 6 juni een webinar georganiseerd over voeding bij MS. Het webinar, met als titel: Goede voeding, een boost voor je immuunsysteem werd gepresenteerd door diëtist Marian Noordam.

Door Saskia Saunier

Het webinar was ingedeeld in vijf onderwerpen:

1. Vitamine D
2. Omega 3 vetzuren
3. Fytonutriënten
4. Darmmicrobiotica
5. Vitamines en mineralen

Vitamine D

Vitamine D, ook wel de zonnevitamine genoemd, speelt een positieve rol bij botstofwisseling, verminderen van ontstekingen, spierfunctie, zenuwfunctie, geheugen, gemoedstemming en immuunsysteem. Daarmee speelt het ook een grote rol bij MS, waar verwante problemen spelen: botontkalking, ontstekingsprocessen, spier- en zenuwfunctiestoornissen, geheugenstoornissen en een wisselende stemming. Bovendien is MS een auto-immuunstoornis en wordt er vaak een te laag vitamine D gehalte vastgesteld bij mensen met MS.

Vitamine D krijgen we het meest binnen via de zon. Voor een goede opname is de stand van de zon belangrijk. Deze staat goed van april tot en met september, tussen 10.00  en 15.00 uur. Het is daarbij van belang om met je armen, benen en gezicht in de zon te gaan en het op te bouwen met tien tot dertig minuten.

Verder is het belangrijk om geen zonnebrand te gebruiken en niet te verbranden. Maak je gebruik van de zonnebank, dan zijn juiste UV-B lampen van belang. Wil je hier meer over lezen? Dan is het boek Zonwijzer van Han v/d Rhee een aanrader.

Behalve in zon zit vitamine D in vette vis (zalm, makreel, haring, sardines, ansjovis) en ook in:

• Eidooier,
• Volle melk en melkproducten en vette kaas,
• Margarine, halvarine, bak- en braadproducten,
• Roomboter en levertraan,
• Zongedroogde wilde paddenstoelen (champignons), en
• Algen en zeewieren

De meningen over een juist vitamine D gehalte verschillen, maar over het algemeen wordt een waarde tussen 80 en 100/150 geadviseerd. Een waarde onder de 50 is te laag. Het is raadzaam om je gehalte regelmatig te laten controleren, twee keer per jaar. Voor mensen met MS worden ook supplementen aanbevolen.

Omega 3 vetzuren

Omega 3 vetzuren vormen een belangrijke bouwstof voor myelineVetachtige, witte stof die in de vorm van de zogenaamde myelineschede de zenuwvezels isolerend omhult. De myeline draagt bij tot een efficiënte zenuwgeleiding; bij myelinebeschadiging, zoals bij MS, loopt de zenuwgeleiding mank of is ze zelfs afwezig. Dit kan leiden tot diverse symptomen. Meer..., hersencellen en het netvlies. Daarnaast hebben ze een relatie met neurotransmitters, de stofjes die ervoor zorgen dat signalen vanuit de hersenen goed doorgegeven worden. Tot slot zijn omega 3 vetzuren natuurlijke ontstekingsremmers.

Omega 3 vetzuren zitten vooral in vis. In kleinere hoeveelheden vinden we ze ook terug in algen, walnoten, macadamianoten, hennepzaad, chiazaad, lijnzaad en psyllium.

Fytonutriënten

Fytonutriënten komen uitsluitend voor in plantaardige producten. Voorbeelden hiervan zijn groenten, fruit, volkoren producten, peulvruchten en pinda’s, noten/zaden/pitten, paddenstoelen, specerijen en kruiden en zeewieren en zeegroenten.

Fytonutriënten hebben medicinale eigenschappen, zoals anti-oxidanten, die weefsels en DNAafkorting van deoxyribonucleic acid, is een dimere macromolecule dat in levende wezens de drager is van erfelijke informatie. Het bevindt zich in elke celkern. Wordt ook vaak desoxyribonucleïnezuur genoemd. Meer... beschermen tegen vrije radicalen, antibiotica en ontstekingsremmers.

Hieronder volgt een overzicht van specifieke fytonutriënten en waar deze in zitten:

• Curcumine in kurkuma en kerrie,
• Lycopeen in tomaten, rozenbottels en watermeloen,
• Caroteen in wortels, tomaten, spinazie, broccoli en bieten, en
• Luteoline in selderij, peterselie, tijm, artisjokken en avocado

Onderzoek bij ratten met MS laat zien dat luteoline verlammingsverschijnselen remt. Helaas is dit nog niet bij mensen onderzocht.

Darmmicrobiotica (darmflora)

In onze darmen bevinden zich veel bacteriën, zowel goede als slechte. De goede bacteriën beschermen tegen ziekteverwekkers. In de darmen wordt dan ook voor een groot deel onze weerstand bepaald. Een juiste balans tussen de verschillende soorten bacteriën is belangrijk.

Deze balans kan verstoord raken door medicijngebruik (antibiotica, prednison, maar ook andere medicatie), ziekte, veroudering, reizen (infecties en parasieten), verkeerd eet/leefpatroon en chronische stress.

Voor een goede balans geldt: suikers eruit, vezels erin. De suikers vormen namelijk voeding voor de slechte bacteriën en de vezels voor de goede bacteriën. Voedingsvezels zorgen voor een betere vertering, snellere verzadiging, goede stoelgang, optimaal darmmilieu met een juiste balans en meer soorten en een beter werkend immuunsysteem. Idealiter heb je 35 tot 50 gram vezels per dag nodig, maar hier zit je niet zomaar aan. Voor de suikers geldt dat de gemiddelde Nederlander per dag 120 gram suiker binnen krijgt, wat neerkomt op 30 suikerklontjes(!). Het advies is dan ook om eens goed te kijken naar het suikergehalte van de producten die je gebruikt. In veel producten zitten namelijk toegevoegde suikers.

Vitamines en mineralen

Vitamines en mineralen zijn belangrijk voor een goed werkend immuunsysteem. In het bloed van mensen met MS worden vaak lage waarden aangetroffen van vitamine D, mangaan, zink en selenium. Daarnaast is de intake laag van vitamine D, magnesium, zink, selenium, foliumzuur en vitamine B12. De volgende vitamines en mineralen vind je in de volgende producten terug:

• Mangaan in pitten (vooral pompoen) en noten,
• Selenium in de Braziliaanse noot,
• Zink in pitten, noten, rundvlees, oesters en volkorengranen,
• Vitamine B12 in dierlijke producten, en
• Foliumzuur in volkoren graanproducten.

Bij de afsluiting van het webinar kregen de deelnemers de volgende take home message mee:

1. Gevarieerd, onbewerkt en vers eten
2. Nadruk op plantaardig
3. Met mate puur vlees
4. 2 tot 3x in de week vis, schaaldieren of schelpdieren
5. Extra vierge olijfolie
6. Zeer matig met suikers, wit meel en alcohol

Meer weten?

Wil je meer weten of wil je jouw eetpatroon aanpassen? Marian Noordam is betrokken bij www.andersetenbijms.nl. Onderzoek bij de mensen met MS die aan dit project hebben meegedaan, laat het volgende zien: minder vermoeidheid, minder spasmen en tintelingen, positieve invloed op “brain fog”, beter lopen en beter functionerende darmen. Het aangepaste voedingspatroon heeft bij deze mensen dus een gunstige invloed gehad op hun MS.

Eerder verschenen in MSzien 2020, nr. 2

Misschien vind je deze berichten ook interessant…

• Gezond oud worden met MS
• Vitamine D-spiegel en MS
• Fysiotherapie na corona