Design: bruikbaar en mooi

Design is overal om ons heen. Alles is vormgegeven: meubels, kleding, de auto, je waterkoker, de wc-rolhouder en het eierdopje. In de vormgeving van een product komen de elementen bruikbaarheid en uiterlijk samen. En vooral het uiterlijk van de dingen is belangrijk om ons over te halen tot de aankoop ervan: ook al heb je eierdopjes in de kast; een stel mooiere is verleidelijk.

Door: Nel Achterhes

Maar design doet méér: met een mooi gebruiksvoorwerp laat je een stuk van jezelf zien. En zo wordt het een onderdeel van je identiteit. Aan een ontwerp wordt dus terecht veel aandacht besteed. Toch is een mooi ontwerp soms onbruikbaar. Er bestaan bijvoorbeeld stoelen waar je niet op kunt zitten. Dan is het alleen het uiterlijk van belang geweest.
En heet het Kunst.

Bij ontwerpen voor gehandicapten is juist de functie het belangrijkst. Vervolgens komt het uiterlijk er vaak bekaaid vanaf, hoewel een gehandicapte mens natuurlijk óók genoegen wil beleven aan mooie gebruiksvoorwerpen en/of er daarmee aantrekkelijk uit wil zien. Hieronder een paar recente initiatieven waarbij ‘mooi’ net zo belangrijk is als ‘bruikbaar’.

Quokkabag: een tasje voor aan je rolstoel

Een sportief, mooi gekleurd en compact tasje in verschillende uitvoeringen. Het zit muurvast aan je rolstoel door een speciale adapter.
Uw reporter kan melden: Het is makkelijk te bevestigen en weer los te maken. Dat laatste is belangrijk want soms ben je te breed: tasje er even af en hopla. Het tasje heeft een goed formaat. Je kunt er in kwijt wat je direct bij de hand wil hebben. Zelfs een –niet al te dikke- roman past er in. De bediening is eenvoudig zelfs met een onwillige hand – door de grote ringen aan de ritsen. Het is een stoer tasje in een mooie kleur, het past bij me. Ik verbeeld me dat ik er nu als geheel leuker uitzie en dat doet een mens goed.
De adapter blijkt trouwens ook op een elektrische rolstoel te passen. De leverancier is altijd bereid om daarover mee te denken. www.quokkabag.com

De ontwerpster van de Quokkabag is Ingeborg Meurkens. Zij heeft MS en zit in een rolstoel. En ze is naast tassengek ook schoenenliefhebster. Een voorbeeld uit haar privécollectie bewijst: ook als je niet loopt kunnen je voeten er mooi uitzien.

Wheelchaircouture

Chairmelotte is een webwinkel voor kleding met ‘zitsnit’. De kledingstukken zijn speciaal ontworpen voor mensen in een rolstoel. De initiatiefneemster is Christa de Wit, bijgestaan door haar zoon en grafisch ontwerper Floris. Christa is coupeuse en ontwerpster, ze werd geprikkeld door een rolstoelster die verzuchtte dat een jurk en rolstoel niet samengaan. Ze vertelt over de ontstaansgeschiedenis.
“In veel gesprekken met rolstoelgebruikers werd ons duidelijk dat er behoefte is eens iets anders dan het eeuwige fleecevest en de joggingbroek. Wheelchaircouture moet een goede combinatie zijn van mooi en bruikbaar: afwijkende maatvoering, niet knellend, niet te wijd, praktisch bij transfers, slijtvaste mooie stoffen”.

Toen de eerste protomodellen voor dames het licht zagen bleek dat vooral de rokken, die met een rits aan de voorkant zelf te openen zijn en daardoor achter kunnen blijven in de stoel bij een transfer naar het toilet, goed werden ontvangen.
Sinds voorjaar 2014 is er een voorraad met unieke, aangepaste mode, in meerdere maten, in kleine oplagen, en is de online store www.chairmelotte.com geopend.

Najaar 2014 komen de eerste kledingstukken voor heren in de webwinkel. Christa: “De naam ‘Chairmelotte’ is een verbastering van charm-a-lot, ofwel: met charme in je stoel. We werken met hoogwaardige stoffen die prettig dragen, goede eigenschappen hebben en luxe uitstralen. De kleding kan nog niet goedkoop geproduceerd worden, daarvoor is er te veel handwerk”. De prijs ligt daardoor wel relatief hoog.
Een handig accessoire op de website: de schort met een opstaand randje. Als iets je ontglipt tijdens het koken valt ’t niet meteen op de grond.

Vernuftige combinatie van rollator en rolstoel

In het Kröller Möller museum zag uw reporter onlangs een bezoeker voortgeduwd in een Rollz Motion. Dat viel op, in positieve zin: zo kleurig tussen al de andere zwarte leenrolstoelen. Bezoekers van het museum mogen de Rollz Motion gebruiken, maar volgens de garderobedame kan dat alleen als je vrij slank bent: met overgewicht pas je er niet in. Je kunt er niet zelf in rijden, want hij heeft geen hoepels.

In een groot warenhuis wandelt een bezoeker met de Rollz Motion door de lange gangen met breedbeeld tv’s. “Hij bevalt mij heel goed” zegt hij desgevraagd. “Eerst had ik een gewone rollator, maar deze is stabieler. Hij is makkelijker in te klappen, zodat ik hem eenvoudig achter in de auto kan leggen. Ik loop nu meer, want ik wandel eerst nog een stuk zelf en pas als dat niet meer lukt maak ik er een rolstoel van. Hij is wel wat breder dan een gewone rollator door de rolstoelfunctie. Soms vergeet ik dat en kom ik met de wielen vast te zitten. En hij is wel een stuk duurder; € 750, -. Maar dat vind ik hem zeker waard.”
Opgelucht komt zijn dochter aangerend: ”Pap, waar was je nou? We waren je kwijt!”

De Rollz Motion is in drie kleuren verkrijgbaar: oranje, ijsblauw en grijs. Er is tijdelijk een paarse ‘Deep Purple’ editie op de markt: een Rock ’n Rollz!
De ontwerpers van dit fraaie twee-in-een hulpmiddel hebben voor hun product al diverse designprijzen in de wacht gesleept: o.a. de Reddot Design Award 2012, met een eervolle vermelding. www.rollz.com.

Toilet

Waar het gehandicaptentoilet in openbare gebouwen vaak weggestopt is, verwaarloosd of zelfs een viezige opbergruimte is, heeft de hotelketen Novotel er designaandacht aan gegeven: in het Novotelhotel in Rotterdam vind je deze toiletdeur.
Op de begane grond zijn alle toiletdeuren, ontworpen door architectenbureau Proof uit Engeland, verfraaid met een tekening, om de normaal wat saaie deuren wat speelser te maken. Dat past in de (internationale) huisstijl van deze hotelketen. Opvallend: de rolstoeler is heel actief weergegeven.

Mooie rolstoel

Een rolstoel hóeft niet alleen functioneel te zijn; als-ie er mooi uitziet, is dat meegenomen en een opsteker voor wie ermee rijdt. Dat was de ervaring van uw reporter bij haar nieuwe rolstoel.
De bescheiden paarse strips aan de elektrische rolstoel voor de vering (zie foto), suggereren snelheid en maken het tot een fraai gebruiksvoorwerp. Er bestaan ook groene, oranje en roze strips waarmee je kunt variëren. De oranje variant kwam goed van pas tijdens het WK voetbal.

 MSzien,jaargang 13, september2014