MRI zonder contrastmiddel

MS-ontstekingen meten: met MRI, maar zonder contrastmiddel

MS Centrum Amsterdam doet onderzoek naar een nieuwe manier om actieve ontstekingen op te sporen bij mensen met MS. Hierbij wordt Magnetic Resonance Imaging (MRI) ingezet, maar zonder het gebruikelijke contrastmiddel gadoliniumEen marker voor lekkage van de bloed-hersenbarrière. Gadolinium geeft een signaal op een MRI-beeld. Gadolinium kan de bloed-hersenbarrière niet passeren. Een gadolinium-signaal op een MRI-beeld na het inspuiten van gadolinium in het bloed, betekent dus dat het gadolinium via een lek in de bloed-hersenbarrière het centrale zenuwstelsel moet zijn binnengekomen. Gadolinium wordt ook gebruikt als contrastmiddel bij MRI-scans. Door lokale veranderingen in het vaatbed van weefsels worden deze beter zichtbaar in een MRI-scan. Na afloop van het MRI-onderzoek wordt het complex geleidelijk door de nieren uitgescheiden. Ook wordt gadolinium gebruikt om bloedvaten zichtbaar te maken. Meer....

Voor het stellen van de diagnose MS en het bepalen of medicatie het gewenste effect heeft, wordt gebruik gemaakt van Magnetic Resonance Imaging (MRI). Om nieuwe actieve ontstekingen in het centraal zenuwstelsel aan te tonen, is het momenteel nodig om het contrastmiddel gadolinium te gebruiken. In dit onderzoek van het MS Centrum Amsterdam wordt een nieuwe manier ontwikkeld om actieve ontstekingen aan te tonen, zonder toediening van contrastmiddel. Stichting MS Research en de Hersenstichting geven gezamenlijk een subsidie van € 289.845 voor 4 jaar om dit onderzoek uit te voeren.

Zichtbaar op MRI

Het contrastmiddel gadolinium wordt al tientallen jaren gebruikt om bij mensen met MS actieve ontsteking in de hersenen of het ruggenmerg aan te tonen. Gadolinium wordt in een bloedvat gespoten (intraveneus) en gaat vervolgens door de lekke bloedvaten in ontstekingsplekjes in het centraal zenuwstelsel het hersenweefsel in. Daardoor is op de MRI-scan een vlek zichtbaar, een laesie.

Ophoping van gadolinium

Gadolinium is veilig te gebruiken en geeft geen bijwerkingen. In de afgelopen jaren is echter bij een aantal mensen ophoping van gadolinium in de hersenen aangetoond na herhaaldelijke toediening. Hoewel dit niet heeft geleid tot bijwerkingen op de korte termijn, zijn bijwerkingen op lange termijn onbekend. Daarom gaan wetenschappers in dit vakgebied (radiologie) een nieuwe methode ontwikkelen om actieve ontstekingen bij mensen met MS in beeld te brengen, zonder gebruik te maken van een contrastmiddel.

Nieuwe technieken en bloedonderzoek

Voor dit onderzoek zullen mensen met MS die actieve laesies laten zien na toediening van gadolinium, gevraagd worden om mee te doen. Gedurende drie maanden krijgen zij verschillende andere MRI-scans, waarbij nieuwe geavanceerde technieken worden gebruikt. Daarnaast zal bij hen bloed worden afgenomen om biomarkers te meten. Onderzocht wordt of dit het toedienen van gadolinium kan vervangen. In het bijzonder zal gekeken worden naar de biomarkerEen gegeven waaraan een onderzoeker of arts de symptomen van een ziekte kan herkennen. Meer... NeurofilamentNeurofilamenten zijn eiwitten die uitsluitend in zenuwcellen voorkomen en deze stabiliseren en hen een geraamte geven. Er zijn meerdere varianten van de neurofilamenten waarvan de zogenaamde Neurofilament Light chain voor MS heel passend blijkt te zijn. Meer... light (NfL). Dit specifieke eiwiteen chemische stof, die is opgebouwd uit een aaneenschakeling van kleine moleculen (aminozuren. Die bevatten als kenmerk alle stikstof. Van die aminozuren zijn er 20 verschillende. De volgorde waarin ze aan elkaar geknoopt worden is geregeld vanuit de kernen van de cellen volgens een daarin opgeslagen vaste volgorde van 4 stoffen, de 'basen'. De volgorde waarin de basen aan elkaar geknoopt zijn is dus bepalend voor de samenstelling van een eiwit. Zo'n streng basen vormt samen een molecuul DNA. Het bevindt zich in één van de kernlissen in de kern -zie chromosomen. Een hoofdtaak van eiwitten is het regelen van de stofwisseling - zie enzymen. Eiwitten kunnen ook dienen als bouwmateriaal voor het lichaam. Ze maken dan onderdeel uit van de stofwisseling. Meer... komt vrij als zenuwen in de hersenen beschadigd raken en gaat vervolgens de bloedbaan in.

Minder risico’s, minder belastend

Het belangrijkste doel van dit onderzoek is om het gebruik van gadolinium en daarmee gadolinium stapeling in de hersenen te voorkomen. Hoofdonderzoeker Hugo Vrenken: “Door het ontwikkelen van een nieuwe MRI-techniek om actieve ontsteking in de hersenen te meten, zijn er minder risico’s en is het minder belastend voor de mensen met MS.”

Bronnen: www.vumc.nl/nieuws/nieuwsdetail/ms-ontstekingen-meten-met-mri-maar-zonder-contrastmiddel.htm

www.hersenstichting.nl/nieuws/ms-ontstekingen-meten-met-mri-maar-zonder-contrastmiddel/