Gerald Hengstman praat huisartsen bij

Gerald Hengstman praat huisartsen bij over MS

De bekende neuroloog dr. Gerald Hengstman praat in het juni 2022-nummer van Huisarts en Wetenschap de huisartsen bij over de laatste ontwikkelingen op het gebied van MS. Daarin stelt hij onder meer, dat het van belang is MS vroeg te onderkennen en met medicatie te behandelen. Bovendien betoogt hij dat MS-patiënten behoefte hebben aan  ‘multidisciplinaire zorg’, dus van meerdere artsen en verpleegkundigen. Met ook een duidelijke rol voor de huisarts, vindt hij.

Huisarts en Wetenschap is het maandblad van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), waarin ruim 10.000 huisartsen zijn verenigd. Aan het blad is een website gekoppeld met dagelijks nieuwe artikelen, overigens in hun geheel uitsluitend leesbaar voor abonnees.  Een vaste rubriek in het blad heet ‘nascholing’, bedoeld om de huisartsen te informeren over de laatste ontwikkelingen op het gebied van ziekten of handicaps.

Hengstman geeft op verzoek van de NHG in die rubriek aan dat de afgelopen jaren door verdergaand onderzoek ‘de vooruitzichten voor MS-patiënten sterk zijn verbeterd’. Hij schrijft: ‘Tot het begin van deze eeuw konden artsen niet veel meer doen dan infuuskuren geven met methylprednisolon en het advies vooral rustig aan te doen. In de afgelopen 20 jaar zijn de mogelijkheden echter enorm gegroeid. Tegenwoordig is het doel van de behandeling de ziekte zoveel mogelijk te stoppen en soms zelfs functionele verbetering te bereiken.’

Immunomodulerende middelen

Kern van de moderne aanpak is nu: ‘Zo vroeg mogelijk starten met zo sterk mogelijke immunomodulerende middelen’. Dat zijn medicijnen die het afweersysteem zo beïnvloeden dat ze MS kunnen afremmen. Hengstman: ‘Onderzoeken laten steeds hetzelfde beeld zien: hoe vroeger en hoe krachtiger de ziekte wordt geremd, hoe beter het de patiënt vergaat op de lange termijn. Trap je te laat op de rem, dan is de achterstand nooit meer in te halen.’

In het artikel noemt Hengstman 17 van die middelen, met een korte beschrijving van gebruik en werking. De neuroloog legt uit dat ook daarmee MS nog steeds niet te genezen is, maar wel te vertragen en zelfs tot rust te brengen. En dat het van belang is dat huisartsen van die medicatie weten. Al was het maar ‘omdat ze invloed kunnen hebben op de infectiegevoeligheid, de kans op het ontwikkelen van andere aandoeningen en de interpretatie van bloedonderzoek.’

Geen aHSCT

Over de sinds enkele jaren in gebruik zijnde methode van stamceltransplantatie – aHSCTautologe Hematopoietische stamceltransplantatie Meer... – voor mensen met MS spreekt Hengstman niet.
“Omdat dit een therapie is die op dit moment nog niet in Nederland beschikbaar is”, laat hij desgevraagd weten.

Rol huisarts

Hengstman gaat wel uitvoerig in op de noodzaak voor MS-patiënten, zorg te ondervinden van diverse kanten. ‘Nagenoeg alle patiënten met MS hebben problemen op allerlei verschillende domeinen.’ Hij pleit voor het bundelen van de krachten op dit gebied en ziet daarin een ‘centrale, coördinerende rol’ voor de huisarts. ‘Goede afstemming met de betrokken zorgverleners is van groot belang. Idealiter is er laagdrempelig contact over en weer en heeft de huisarts een actieve inbreng in het MS-behandelteam.’

Per huisarts drie patiënten met MS

Nederland telt ongeveer 12.500 huisartsen, van wie bijna 8000 met een eigen, zelfstandige huisartsenpraktijk. Van al die huisartsen zijn er 10.000 lid van het NHG. Gemiddeld heeft elk van hen drie patiënten met MS. De voornaamste doelstelling van het NHG is ‘het bevorderen en ondersteunen van wetenschappelijk verantwoorde beroepsuitoefening door de huisarts’.

Hengstman is al jarenlang actief op het gebied van MS. Op dit moment is hij onder meer lid van de Medische Adviescommissie van MS Vereniging Nederland, medisch adviseur van de Stichting MS in Beeld, algemeen directeur van MS Zorg Nederland, een netwerk van zorgverleners gespecialiseerd in de behandeling en begeleiding van mensen met MS, en algemeen directeur van Upendo in Boxtel, de enige private, gespecialiseerde MS-kliniek in Nederland.

Bronnen: dr. Gerald Hengstman; het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG); https://www.federatievoorgezondheid.nl/over-ons/leden/nederlands-huisartsen-genootschap-nhg en  https://www.henw.org/over-hw