Afhankelijk van AstraZeneca (2)

Op de Filippijnen hebben ze niet veel anders dan AstraZeneca (2)

Ze hebben hier op de Filippijnen tegen COVID-19 in de praktijk niet veel anders dan op beperkte schaal het AstraZeneca-vaccin, schreef ik in mijn eerste column. Van een goed gecoördineerde vaccinatiestrategie is dan ook geen sprake.

Ik maakte mijn filmpjes op MS in Beeld over vaccinatie voor mensen met MS dus specifiek ter info aan Nederlandse MS-patiënten. Geen moment had ik gedacht dat ik dat vaccin nu al zelf ook zou krijgen, hier in Manilla. Dat kwam toen ik op sociale media las dat ze in ons stadsgedeelte vaccins gaven aan senioren en mensen uit medische-hoog-risicogroepen.

Tot die doelgroep behoor ik ook. Niet als MS-patiënt, want MS komt hier op de Filipijnen nauwelijks voor en staat niet op de lijst van hoog-risicogroepen. Maar in 2017 werd bij mij hersenkanker geconstateerd waarvoor ik ben behandeld met chemotherapie. Die behandeling werd afgesloten met een hematopoïetische stamceltransplantatie. En omdat kanker en transplantaties wel op de medische hoogrisicolijst staan, hoor ik er dus ook bij.

Na lang wachten en uitgebreide medische controle werd ik dan ook hier gevaccineerd. Afgezien van een pijnlijke arm en een tikkeltje koorts heb ik tot nog toe nergens last van.

Bijwerking

Maar natuurlijk schrok ik toen ik in de NOS-app op mijn telefoon zag dat ook Nederland – voor een tweede keer – tijdelijk stopte met het toedienen van het AstraZeneca-vaccin. Vanwege enkele tientallen meldingen uit verschillende landen – waaronder vijf in Nederland – van een bijzondere bijwerking.

Wat daar nu van te denken? Het zou theoretisch kunnen dat deze zeer zeldzame bijwerking het gevolg is van de prik met het AstraZeneca-vaccin. Het is heel erg lastig om zo’n heel weinig voorkomende bijwerking rechtstreeks te koppelen aan één enkele oorzaak, in dit geval het vaccin. We hebben het hier over slechts enige tientallen bijwerkingen op miljoenen prikken. Maar omdat deze bijwerking een afwijking is die je normaal niet ziet, lijkt een verband met het AstraZeneca-vaccin niet onmogelijk.

Het verbaast me dan ook niet dat het Europees Medicijn Agentschap (EMA) op 7 april 2021, na nadere bestudering van de gemelde bijwerking op een totaal van 34 miljoen inentingen in Europa en Engeland, formeel heeft vastgesteld dat inderdaad sprake is van een bijwerking die verband kan houden met dit AstraZeneca-vaccin. Maar gelukkig vermeldt het EMA daarbij dat het hier gaat om een uiterst zeldzame bijwerking die optreedt bij minder dan 1 op de 100.000 prikken. Het nut van het vaccin is volgens het EMA groter dan het risico.

Vermoeden en oplossing

Gelukkig lijkt het erop dat wetenschappers weten waar die uiterst zeldzame bijwerking door komt. De onderzoekers suggereren dat deze voorvallen lijken op een bekende aandoening* die behandelbaar is als ze tijdig geïdentificeerd wordt.

Moet je je nu zorgen maken om die bijwerking? Niet direct, want ondanks die meldingen slaat de balans tussen nut en bijwerkingen nog steeds overduidelijk uit naar de kant van ‘nut’.

Maar het is lastig om de wetenschap en niet je gevoel te volgen. Stel ik vlieg vandaag naar Nederland. Als ik op het nieuws uitgebreid berichten heb gezien over een vliegtuig dat gisteren is neergestort met tientallen doden en dat de reden nog onbekend is, dan stap ik toch minder vrolijk mijn vliegtuig in. Ook al weet ik dat de kans dat er iets gebeurt echt verwaarloosbaar klein is…

Onthutst

Na het lezen van het eerste bericht over die tijdelijke vaccinatiestop was ik enigszins onthutst. Ik ben na het ontbijt buiten een stukje gaan wandelen. Afgezien van de essentiële winkels zoals de supermarkt en de apotheek is hier alles gesloten. Je mag niet zomaar je huis uit. Als je naar buiten gaat moet dat met een geldige reden, een mondmasker op en een ‘face-shield’, zo’n stuk plastic voor je gezicht. Met als excuus om paracetamol te moeten halen voor hoofdpijn na de vaccinatie ben ik een stuk gaan wandelen. 

Door de strenge maatregelen die hier gelden mocht ik nergens op een bankje gaan zitten om rustig na te denken, ook al was er, afgezonderd van politieagenten, in de wijde omtrek niemand te bekennen.

Met dat mondmasker en face-shield op in de brandende zon was de hoofdpijn trouwens al snel geen verzonnen excuus meer.

Ik was bezorgd en somber, niet vanwege angst om bijwerkingen, maar voor wat deze tijdelijke stops betekenen. Niet alleen voor de landen die besloten hebben tijdelijk het vaccin niet meer te geven, maar voor de hele wereld.

Vaccinatiebereidheid laag

Het percentage mensen hier op de Filippijnen dat bereid is om zich te laten vaccineren is laag. Nog geen 40% van de artsen en verpleegsters wil zich op dit moment laten inenten. Toch wordt er jaloers naar de landen gekeken die door de vaccinaties een stuk minder zieken en geen overvolle ziekenhuizen hebben, en langzaam toe werken naar het opheffen van restricties. Aangezien iedereen uitkijkt naar het terug gaan naar een ietwat normalere manier van leven was de verwachting dat de acceptatie voor vaccinatie omhoog zou gaan na de positieve berichten uit het westen. De recente twijfels over het AstraZeneca-vaccin in Europa en Canada helpen dan niet echt.

Waar ik vorige maand nog goede moed had dat het de wereld zou lukken om het nieuwe coronavirus met vaccins en tijdelijke strenge maatregelen zoals lock-downs zo ver terug te dringen dat we weer terug zouden kunnen gaan naar een redelijk normaal leven, zie ik het vandaag toch wat somberder in.

Bram Platel, april 2021

*) Heparine Induced Trombocytopenia (HIT)– Op het moment van dit bericht blijft de Wereldgezondheidsorganisatie erbij dat de voordelen van het AstraZeneca-vaccin groter zijn dan de risico’s en beveelt zij aan om door te gaan met vaccineren. (Bron: researchsquare.com)

Misschien vind je deze berichten ook interessant…

• Afhankelijk van AstraZeneca, deel 1
• Bram Platel: ‘Wantrouwen tegen AstraZeneca niet terecht’
• Bram_MSinbeeld op het forum in ‘Dagelijkse dingen – MS en een goedwerkende vaccin?‘
• Stopzetten vaccinatie ondermijnt vertrouwen