
Nu we met de redactie van MSzien een themanummer over Humeurmanagement* maakten, dacht ik er vaker over na.
Disabilitymanagement kende ik wel: alle werkzaamheden die je moet verrichten om als mens met makke een beetje normaal te kunnen functioneren in deze samenleving.
Dat werk bestaat, naast eindeloos uitleggen wat je mankeert en nodig hebt, vooral uit achterhalen wat regelgeving en beleid voor je kunnen betekenen, hoe ze voor je karretje te spannen (een ‘calculerende gehandicapte’ te zijn, zoals ooit een cynische staatssecretaris het noemde) en meer van dit soort dodelijk vermoeiende en humeur bedervende klussen.
En wachten. Wachten op assistentieverlening van de NS, die niet op komt dagen. Waardoor je anderhalf uur op de volgende reisgelegenheid moet wachten.
Wachten op de arts die de uitslag van een foto zal doorbellen – niet dus waardoor je de volgende morgen veel telefoontjes moet plegen om erachter te komen dat er niets aan de hand is. Toch fijn, na een onrustige nacht.
Wachten op de revalidatiereparateur die een nieuw voorwiel komt brengen. Wachten tot je een goede dag hebt, in een verder moeizame week wat lijfperikelen betreft.
En al die wachttijd is geen verloren tijd: je kunt volop aan humeurmanagement doen. Voor mij betekent het dat ik altijd een blocnootje onder handbereik heb. Want als je gedwongen bent om te wachten, vallen je de wonderlijkste zaken op.
Zo zit ik nu in een overvolle trein op mijn scootmobiel – reizen is ook een soort wachten – tussen acht mensen, van allerlei leeftijden, en verschillende afkomst. Vier ervan zijn met hun smartphone bezig, één met haar hondjes, één bekijkt me meewarig. Maar ja, gebruik maar eens een laptop, gezeten op een scootmobiel! In een schommelende trein. Zo’n model heb ik nog niet langs zien komen op de Supportbeurs.
Een mevrouw in een elektrische rolstoel lacht hardop tegen haar IPhone, een Eritrese jongen met een hippe vouwfiets tuurt bezorgd naar de beurskoersen. Twee Brazilianen bespreken het strandweer. Muito frio (erg koud). Ze hebben gelijk, het is 25 graden. Ze overwegen in de stad uit te stappen, hun zinnen zingen. Er is weinig voor nodig om me een goed humeur te bezorgen vandaag.
Het was de laatste maanden hard werken mijn humeur op peil te houden. Pijn beheerst veel nachten en de zoektocht naar verlichting mijn agenda en energievoorraad.
Ik had daardoor geen tijd om het weer op te merken. Hoewel het toch vaak een sfeerbepaler is, een verschijnsel dat ook mijn fysieke toestand bepaalt. Zon staat voor een vrolijke kijk op het leven en soepele spieren. Voor mooie herinneringen aan warme landen, Braziliaanse muziek en zwemmen in een lauwe zee naast een schildpad van drie meter doorsnee. Echt gebeurd.
Grijze luchten maken me actief. Ik zie ineens alle klussen die ik lang liet liggen, onkruid in de voortuin, regelbrieven op mijn bureau. Aan het werk! Helaas gaan grijze luchten vaak gepaard met een hoge luchtvochtigheid die me plat slaat, loden benen een daas hoofd bezorgt. De klussen blijven liggen en ik moet op zoek naar manieren om mijn chagrijn te lijf te gaan. De frustratie dat je niet kunt doen wat je wilt!
De remedie: een plan B. Ik neem vrij en vlucht in een favoriet boek of lievelingsmuziek. Maar vanzelf gaat dat niet, je humeur managen in combinatie met een grillige kwaal. Het is werken. Steeds je grenzen verleggen en accepteren dat je dit nu niet (meer) kunt.
De Brazilianen reden toch mee tot Zandvoort. Paciência (geduld, ach, je moet het gewoon doorstaan!)
Marja Morskieft, augustus 2017
Fotografie: Maxim Wermuth
Muziek: Chico Buarque : Tua Cantiga
https://www.youtube.com/watch?v=dk8arhNQta0
*Rene Gude, filosoof en voormalig Denker des Vaderlands, omschreef zo zijn inspanningen om zijn moreel hoog te houden tijdens zijn terminale ziekte.
Beste Marja,
Mooi geschreven artikel. Interessante term: humeurmanagement. Ik herken het en heb zelf ook weleens last van sombere dagen waarbij ik heel fel en prikkelbaar uit de hoek kan komen. Terwijl ik normaal gesproken als kunstenaar ook heel erg geniet van alle kleine schoonheden van het leven. En alles en iedereen om mij heen complimentjes schenk. Wachten is idd rottig. Eerder zei ik vaak dat ik eigenlijk nooit “wacht”, omdat ik mij altijd wel vermaakte. Maar nu met deze gekke ziekte is het inderdaad ook veel wachten geblazen; namelijk op de revalidatie, op een keuring, etc. Soms voel ik mij bevoorrecht met al die vrijheid, maarja teveel vrijheid is ook niet goed. Het is niet vanzelfsprekend om een prachtige dag te hebben waarin je je altijd maar super energiek voelt. Ik eet nu weer een tijdje “suikervrij”. Aanvankelijk voelde dit super goed en ik zal er ook weer mee door blijven gaan, maar je humeur hangt toch van wel meer af dan alleen goede voeding. Sociale contacten en oplaad tijden, je hormonen, je beweging. En soms valt er inderdaad bijna niets aan te doen en is je energie gewoon weg en dat beïnvloed je gemoedstoestand ook. Ik weet niet meer zo goed waar ik met dit
verhaaltje naartoe wilde, maar gewoon iets schrijven is soms al fijn. Ik vlucht ook vaak in series en boeken. En vind dat eigenlijk helemaal niet erg:). En ik vind dat jij een reactie verdient op je
artikel:). Blijf de wereld om je heen beschrijven. Ik maak ook graag per ongeluk gedichtjes of een ander kort verhaaltje van een dag. Dan voel je je toch weer waardevol. We mogen echt niet vergeten dat iedereen waardevol is. Zelfs als je geen baan hebt:). We moeten gewoon weer een beetje onze draai vinden in dit nieuwe leven. Alles komt goed, dat weet ik zeker.
Lieve groetjes,
Ayda
Hallo Ayda,
wat leuk om en reactie te krijgen op een column uit vervlogen tijden. Want in een trein zitten? Dat heb ik het hele jaar nog niet gedaan!
Ook verder is er van alles veranderd: ik schrijf geen columns meer voor MSweb- dat deed ik vanaf 2003, en de 7 jaren daarvoor op andere plekken. Ineens is het op! Ik vind nog wel van alles maar houd het voor me. Er zijn nu andere activiteiten die voorrang krijgen.
Maar aan humeurmanagement doe ik nog steeds natuurlijk, en jij ook, lees ik. Je zou het ook levenskunst kunnen noemen, aan de slag gaan met dat wat het leven je toewerpt en er iets moois van proberen te maken.
Dankzij jouw reactie luister ik nu weer naar mijn favoriete zanger Chico Buarque, recept voor een goed humeur vandaag, dankjewel!
hartelijke groet,
Marja